DE STELLING /
Inkomsten uit arbeid en kapitaal moeten gelijk belast worden
TEKST Patrick Van Looveren | FOTO OlegRi | Leestijd: 5 minuten
De bijdragen op lonen zijn erg hoog in België. België is het enige land waar meer dan de helft van het brutoloon wordt afgeroomd. Voor een alleenstaande zonder kinderen met een doorsnee loon bedraagt de belasting-druk (fiscaliteit en rsz) maar liefst 53%. Er is dus dringend nood aan een taxshift van belastingen op arbeid naar meer belastingen op winsten van ondernemingen en vermogen, zeggen Koen Meesters en Ive Rosseel.
“Gezinnen betalen nu het merendeel van de publieke financiën.”
Ive Rosseel, fiscaal expert ACV-studiedienst
“De overheid haalt haar middelen vooral uit opbrengsten van de belastingen op arbeid (54 miljard euro) en socialezekerheidsbijdragen van werknemers (25 miljard euro). Daarnaast zorgen consumenten via de btw voor een groot deel van de inkomsten (29 miljard euro). Samen gaat dat over meer dan 108 miljard euro uit het inkomen van de gezinnen. Ondernemingen en inkomsten uit vermogen dragen naar verhouding veel minder bij.”
De vennootschapsbelasting bedraagt slechts 14,9 miljard euro. In 2020 werd het nominale tarief fors verlaagd tot 20% voor kmo’s. Door allerlei fiscale gunstregimes kan de effectieve belasting overigens lager liggen dan 10%. Die vennootschapsbelasting vloeit integraal terug naar de ondernemingen onder de vorm van allerhande subsidies. Belastingen op kapitaal, vermogen en vermogensoverdrachten zijn dan weer – afhankelijk van wat je als een vermogensbelasting aanziet – erg laag vergeleken met de totale belastingopbrengsten. Sommige belastingen zijn relatief hoog zoals registratierechten, andere zijn heel erg laag of onbestaande zoals bij meerwaarden. Het vermogen is overigens heel ongelijk verdeeld. In België bezitten de 10% rijkste huishoudens 59% van het totale nettovermogen.
Overheid loop heel wat middelen mis
De overheid loopt ook heel wat middelen mis, omdat zaken niet aan de reële waarde of helemaal niet worden belast. Huurinkomsten van particuliere verhuring bijvoorbeeld worden belast op basis van het kadastraal inkomen. Maar het kadastraal inkomen vertegenwoordigt volgens het Grote Woononderzoek gemiddeld maar 19% van de netto huurwaarde van een woning. Nieuwe vormen van arbeid zoals de deeleconomie of flexi-jobs zijn quasi belastingvrije systemen die leiden tot uitholling van de sociale zekerheid. Ook cafetariaplannen – alternatieve beloningsvormen – ontsnappen geheel of gedeeltelijk aan belastingen en sociale bijdragen. Bij de belastingaangifte zijn ook een heleboel belastingaftrekken mogelijk. Heel wat van die fiscale koterijen worden best aangepakt.
“Onze fiscaliteit moet rechtvaardiger”
Koen Meesters, nationaal secretaris ACV
“Onze fiscaliteit moet rechtvaardiger. Er worden nu onevenredig hoog belastingen op arbeid geheven in vergelijking met belastingen op bedrijfswinsten en vermogens. Daar moet dringend verandering in komen.”, zegt Koen Meesters, die het dossier fiscaal beleid aanstuurt in het ACV.
We willen dat belastingen op winst eerlijk bijdragen aan de publieke financiën. Dat is nu niet het geval. De vennootschapsbelasting moet aangescherpt worden. Het tarief van de vennootschapsbelasting werd al verlaagd. Het kan niet dat door allerlei fiscale gunstregimes de vennootschapsbelasting nog veel lager uitvalt. Nieuwe activiteiten, zoals de internetwereld, dragen veel minder bij dan de klassieke activiteiten. Daar moet dringend een oplossing voor komen. Het zou ook niet mogen kunnen dat via de inkoop van eigen aandelen op een belastingvriendelijke manier voor de aandeelhouder geld uit de vennootschap verdwijnt. En wat zeker niet kan is dat je je laat uitbetalen via een managementvennootschap louter en alleen om op die manier belastingen te ontwijken. Die managementvennootschappen schieten momenteel als paddenstoelen uit de grond. Op vijf jaar tijd kwam er een verdubbeling.”
Groot draagvlak
“Evenzeer belangrijk is dat vermogenden meer gaan bijdragen. Er zijn een aantal zaken die niet of nauwelijks belast worden zoals de meerwaarden op aandelen en vastgoed. Het ACV wil dat er eindelijk een echte meerwaardebelasting komt op financiële activa en speculatie. Het kan niet dat je in een nanoseconde een grote meerwaarde realiseert en daar amper op belast wordt. Het is ook hoog tijd voor een vermogensbelasting en een daaraan gekoppeld vermogenskadaster. Uit diverse onderzoeken blijkt dat er een groot draagvlak is bij de bevolking voor een grotere belasting op vermogen als daarmee de belasting op arbeid naar beneden kan. Waarop wachten? Belastingen moeten ons ook helpen om de noodzakelijke duurzame (milieu)transitie te maken. Die belastingen moeten gericht en sociaal zijn. Vooral grootverbruikers en vervuilers moeten – meer dan nu – bijdragen.”
Lees er de voorstellen van het ACV voor een meer rechtvaardige fiscaliteit op na in de brochure ‘Rechtvaardige fiscaliteit’ die binnenkort online komt op www.hetacv.be/publicaties
