ACTUEEL /
Laatste loodjes van de federale regering
TEKST Chris Serroyen | FOTO Julia Zaitseva | 15 NOVEMBER 2023 | LEESTIJD: 7 minuten
In oktober ging de federale regering haar laatste politieke werkjaar in met een reeks nieuwe begrotingsmaatregelen. In vorige Vakbeweging focusten we op de belastingvermindering voor de laagste lonen, gekoppeld aan de uitbreiding van de flexi-jobs. Daar komen we even op terug, met deze keer ook aandacht voor enkele andere begrotingsmaatregelen.
Op 1 april 2024 gaat het interprofessionele minimumloon omhoog met 35,7 euro bruto per maand. Dat werd al eerder afgesproken onder de sociale partners. De regering besliste in oktober op vraag van de sociale partners ook haar deel te doen, door er via de fiscale werkbonus netto wat bij te steken. Zij het beperkt tot de zeer lage lonen. Dat zou nu voor werknemers aan het minimumloon 29,55 euro netto meer opleveren. De regering maakt zich sterk dat dit, samen met de verhoging van het minimumloon, voor een alleenstaande, 50 euro extra zou opleveren, zoals eerder afgesproken met de sociale partners. Voor werknemers die wat meer verdienen wordt dat extraatje op de fiscale werkbonus stapsgewijs afgebouwd, om nul te worden vanaf 2729 euro.
Flexi-jobs aan het gewone loon vanaf 1 januari 2024
Je wist van vorige Vakbeweging al dat in principe 14 sectoren bijkomend gebruik zouden kunnen maken van flexi-jobs. Met wel de mogelijkheid voor andere sectoren om bij cao ook toe te treden. Maar ook de mogelijkheid om uit te treden. Al is daarover nog opperste verwarring als we dit schrijven. Zelfs nu een voorontwerp van wet voor advies voorligt. Hou dat tegoed voor volgende maand.
Met in dat ontwerp wel een vooruitgang bij wat we eerder schreven. In oktober sprak de regering nog over de terugkeer naar de sector-barema’s, behalve voor de flexi-jobs in de horeca. In het ontwerp dat nu voorligt gaat het over de terugkeer naar de cao-barema’s, dus eventueel ook de betere bedrijfs-cao’s. Waarbij werd aangegeven dat dit ook is inclusief premies, toeslagen en andere voordelen, van welke aard ook.
-//-
Laagste lonen tot 50 euro netto meer vanaf 1 april 2024
_
Loonbehoud tot 3500 euro bij BEV/VOV vanaf 1 september 2023
Het Parlement zette eind oktober het licht op groen voor een nieuwe wet met diverse arbeidsbepalingen. Met daarin een belangrijke realisatie: vanaf dit schooljaar komt er een automatische indexering van het grensbedrag voor de doorbetaling van het loon van werknemers die gebruik maken van het betaald educatief verlof (Vlaams Opleidingsverlof voor wie in het Vlaamse Gewest werkt). Zodat het niet meer elk jaar opnieuw moet beslist worden (of niet). Voor dit schooljaar wordt dat 3500 euro bruto per maand. Met terugwerking naar 1 september 2023. En dus eventueel nog bijpassing als de werkgever voor de voorbije maanden te weinig betaalde.
Tijdelijk werklozen naar 60% + extra toeslag vanaf 1 januari 2024
Diezelfde wet regelt ook wat de werkgever of het sectorfonds nu moet ophoesten ter compensatie van de vermindering van de RVA-uitkering bij tijdelijke werkloosheid van 65 naar 60% van het begrensde loon vanaf 1 januari 2024, zoals eerder beslist door de regering. Dat wordt 5 euro per dag (geïndexeerd), bovenop de bestaande toeslagen. Maar voor wie (al werkend) minstens 4000 euro bruto per maand verdient, geldt die compensatie pas vanaf de 27ste dag tijdelijke werkloosheid bij de werkgever in een bepaald kalenderjaar. Op de valreep wist het ACV nog wel te bereiken dat die loongrens in de toekomst wordt geïndexeerd, om te vermijden dat almaar meer werknemers uit de boot vallen voor die eerste 26 dagen. Ter herinnering: bij de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht (zoals we die massief kenden tijdens de covid- en Oekraïnecrisis) blijft de 65% gegarandeerd en komt er bijgevolg geen extra toeslag.
Nieuwe nepstatuten vanaf 2024
De regering zit niet stil in het uitvinden van nieuwe nepstatuten. Op korte tijd liggen nu, naast de uitbreiding van de flexi-jobs (zie hoger), drie nieuwe nepstatuten voor:
• Na lang aarzelen kwam minister van Werk Dermagne met een voorontwerp van wet om in gemeenten met hogere werkloosheid de tewerkstelling van langdurig werklozen te bevorderen via een nieuwe soort contracten. Weliswaar met een arbeidsovereenkomst, maar dan buiten de Arbeidsovereenkomstenwet, buiten de cao-wet en buiten de Loonbeschermingswet. Met als loon slechts een minimumloon dat deels bestaat uit een uurvergoeding (8,40 euro bruto) en voor de rest uit de doorbetaling van een stuk van de uitkering. Veel kans lijkt dat voorstel niet meer te maken binnen de regering. Ook omdat daarvoor geen middelen zijn voorzien bij de begrotingsoefening voor 2024. De Nationale Arbeidsraad (NAR) is trouwens ook niet te spreken van dit ontwerp.
• Wel beslist binnen de regering: er komt een “samenlevingsdienst” voor jongeren van 18 tot 25 jaar. Bedoeling is dat circa 1000 jongeren zich gedurende 8 maanden op substantiële wijze inzetten voor een project van algemeen belang, aan een vergoeding (geen loon) van maximaal 550 euro per maand. Merkwaardig is dat dit gepaard zal gaan met een “brede jobbeurs”, met aanwezigheid van werkgevers uit de privé. Meer nog: jongeren die twee jaar of meer werkloos zijn, zullen verplicht moeten deelnemen aan een informatiedag daarover. De NAR moet zich nog uitspreken over het voorontwerp van wet. Maar binnen het Beheerscomité van de RVA gaf het ACV al een negatief advies.
• En dan is er ook een wijziging van een wet van 2003 tot instelling van een vrijwillige dienst van collectief nut, al beslist door het Parlement. Die eerdere wet – gericht op inzet van jongeren bij defensie en eventueel ruimer - heeft nooit gewerkt. 20 jaar na datum wil men die wet alsnog activeren, in het bijzonder voor kortgeschoolde jongeren met een moeilijke arbeidsmarktsituatie. Er is voorzien in een vergoeding (nog te bepalen) die te cumuleren is met het leefloon of de werkloosheidsuitkering.
Sociaal energietarief: vooralsnog geen uitbreiding vanaf 1 januari 2024
Het ACV heeft druk gezet dat de regering in oktober ook de middelen zou uittrekken voor de uitbreiding van het sociaal energietarief. Dat is nu beperkt tot personen met een bepaald sociaal statuut. De regering had dit in de periode van sterke opflakkering van de energieprijzen uitgebreid naar alle gezinnen met een laag inkomen.
Maar dit eindigde op 30 juni 2023. Terwijl de energieproblemen voor veel gezinnen niet weg zijn. Daar had de regering oren naar. Er zou een nieuwe uitbreiding met eventueel andere modaliteiten komen, beloofde ze, vanaf 1 januari 2024. Maar in de nieuwe begroting voor 2024 geen woord daarover, geen cent daarvoor. Al gaan we het daar niet bij laten.
Voor werknemers die betaald educatief verlof (Vlaams opleidingsverlof) opnemen wordt het loon doorbetaald tot 3500 euro bruto. Dit grensbedrag wordt automatisch geïndexeerd.