SOCIALE VERKIEZINGEN /
Mededeling op dag X / Elektronisch stemmen bij sociale verkiezingen
TEKST Manon Van Thorre | FOTO Rob Stevens | 17 JANUARI 2024 | LEESTIJD: 4 MINUTEN
90 dagen voor de sociale verkiezingen, op dag X, deelt de werkgever een bericht mee in de onderneming, waarin een reeks noodzakelijke gegevens staan die nodig zijn voor de verdere procedure. De mededeling mag plaatsvinden vóór dag X, maar nooit erna! Dat dag X een datum heeft, is van groot belang. Van die datum hangen namelijk alle volgende data in de procedure af, dus. ook de termijnen voor het indienen van klachten en de termijnen voor het instellen van beroep bij de arbeidsrechtbank.
Wat moet er in het bericht op dag X staan?
• De datum en het tijdstip van de verkiezingen.
De verkiezingsdatum (Y) valt 90 dagen na de datum van de mededeling (X). Het moet een werkdag zijn tussen 13 mei en 26 mei. Het overeengekomen tijdstip moet alle werknemers in staat stellen om tijdens hun werkuren aan de stemming deel te nemen.
Het noodzakelijke akkoord om een stemming per brief mogelijk te maken, moet er normaal gezien pas later in de procedure komen, namelijk op X+56.
We bevelen echter aan om de beslissing over de datum en het tijdstip van de verkiezingen te koppelen aan de beslissing over de stemming per brief en beide beslissingen te nemen tegen dag X.
• Het adres en de naam van de technische bedrijfseenheid(-eenheden) (TBE) waarvoor een OR of een Comité PB moet worden ingericht.
• Het aantal mandaten per orgaan en per categorie.
• Voorlopige kiezerslijsten (of de plaats waar ze kunnen worden geraadpleegd).
De kiezerslijsten bevatten de namen van alle werknemers die mogen stemmen, en het kiescollege (arbeiders, bedienden, kaderleden, jongeren) waarvoor ze zullen stemmen.
Bij deze eerste lijst op dag X wordt geen rekening gehouden met contracten die ten einde lopen. Pas nadien, tegen X+77, worden werknemers die niet meer voldoen aan de voorwaarden om stemrecht te hebben, geschrapt van de kiezerslijsten.
Let op: de kiezerslijsten moeten worden goedgekeurd in de ondernemingsraad (OR) en/of het Comité PB. Daarom kan je het best tijdig aan je werkgever de gegevens vragen waarmee hij deze kiezerslijsten zal opstellen. Je hebt recht op die informatie. Zo heb je meer tijd om alles te verifiëren.
Besteed in het bijzonder aandacht aan interimmers die voldoen aan de anciënniteitsvoorwaarde die hen stemrecht geeft1. Het is heel belangrijk dat de uitzendkrachten die stemgerechtigd zijn, ook daadwerkelijk op de kiezerslijsten staan.
• De lijst met leidinggevend personeel met de naam en inhoud van de functies (of de plaats waar deze gegevens kunnen worden geraadpleegd).
• Indien een OR moet worden ingericht: de lijst met kaderleden en de naam en inhoud van de functies (of de plaats waar deze gegevens kunnen worden geraadpleegd).
• De data die voortvloeien uit de verkiezingsprocedure (verkiezingskalender).
De gebruikelijke sluitingsdagen en zondagen worden vervangen door de laatste werkdag die eraan voorafgaat.
• De persoon of dienst die door de werkgever is aangeduid om de oproepingsbrieven te verzenden of uit te delen.
• De eventuele beslissing om over te gaan tot elektronisch stemmen.
De beslissing om over te gaan tot elektronisch stemmen wordt genomen door de OR, het Comité PB of, als er geen is, door de werkgever in samenspraak met de vakbondsafvaardiging. Meer informatie daarover vind je in het kaderstuk hieronder.
Mogelijkheid om in beroep te gaan
Tot X+7 is er een mogelijkheid om bij de OR of het Comité PB of, als er geen is, bij de werkgever een interne klacht in te dienen tegen de informatie die op dag X is meegedeeld. De OR of het Comité PB of de werkgever moet binnen de zeven dagen na het indienen van de klacht (dag X+14) een uitspraak doen.
Indien de klacht nergens toe leidt, is het mogelijk om uiterlijk op X+21 extern beroep in te stellen bij de arbeidsrechtbank. Men kan pas naar de arbeidsrechtbank stappen nadat de klacht vooraf is overgemaakt aan de OR of het Comité PB of, als er geen is, de werkgever. Op X+28 neemt de rechtbank een beslissing en wordt die uitgehangen. Tegen de uitspraak van de rechtbank is geen beroep of verzet mogelijk.
Als je twijfelt of hulp nodig hebt, aarzel dan niet om contact op te nemen met je secretaris!
/Sociale verkiezingen: het gebruik van elektronisch stemmen
De sociale verkiezingen van 2024 gaan gepaard met een technische versoepeling voor elektronisch stemmen. De stemsoftware hoeft niet meer op het bedrijfsnetwerk te worden geïnstalleerd. Wel wordt het principe gehandhaafd dat stemmen op afstand alleen kan vanaf de gebruikelijke werkpost. In het akkoord over elektronisch stemmen op afstand moet die voorwaarde gedefinieerd worden, zodat de kiezer in alle discretie en vertrouwen kan stemmen.
De beslissing om over te gaan naar elektronisch stemmen vergt geen unaniem akkoord. De beslissing over elektronisch stemmen moet worden genomen door de ondernemingsraad (OR) of het Comité PB volgens de modaliteiten van het huishoudelijk reglement van het betrokken orgaan. Als er geen modaliteiten bestaan, blijft unanimiteit vereist. Als er geen Comité PB of OR is, wordt een akkoord gesloten tussen de VA en de werkgever. Elektronisch stemmen is dus alleen mogelijk als er in de onderneming een vakbondsvertegenwoordiging is.
Stemmen vanaf de gebruikelijke werkpost
Als de OR, het Comité PB of, als er geen is, de vakbondsafvaardiging en de werkgever hierover een akkoord sluiten, mogen de werknemers stemmen vanaf hun gebruikelijke werkpost via een support (meestal een laptop) met een versleutelde netwerkverbinding waarvoor een betrouwbare authenticatie van de kiezers gegarandeerd is.
De personeelsvertegenwoordigers in de OR, het Comité PB of de VA moeten zich daarover kunnen uitspreken met volle kennis van zaken. De werkgever moet hen dus vooraf (tussen dag X-60 en dag X) de nodige informatie verstrekken en hen de kans geven het informaticasysteem te zien en te testen.
Wil je graag meer informatie over elektronisch stemmen of wil je weten aan welke voorwaarden het informaticasysteem moet voldoen, raadpleeg dan de “handleiding wetgeving sociale verkiezingen 2024”, uitgegeven door het ACV.
