HET PUNT /
Selectieve hervormingsdrang
TEKST Marc Leemans, voorzitter ACV | LEESTIJD: 2 MINUTEN | 18 JANUARI 2023
Ze zijn er weer. Opiniemakers, internationale instellingen, rechtse politici en werkgeversorganisaties jagen elkaar op in een ongebreidelde hervormingsdrang. Met vooral meer van hetzelfde. De pensioenen moeten nog maar eens hervormd worden, dat is al van vorige zomer geleden. De index moet op de schop. De werkloosheidsuitkeringen moeten ingeperkt worden. En er is natuurlijk nog meer flexibiliteit nodig op de arbeidsmarkt, terwijl mensen nu al massaal kreunen en kraken onder de werkdruk. Maar over de nood aan een grondige belastinghervorming, waarvoor minister Van Peteghem een blauwdruk op tafel legde, hoor je dan weer heel weinig. Tenzij om stokken in de wielen te steken.
Belastingen zijn onze aller bijdrage aan een leefbare samenleving, aan kwaliteitsvolle openbare diensten en aan onze sociale zekerheid. We klagen allemaal wel eens over het openbaar vervoer, over het tekort aan plaatsen in de kinderopvang, over wachttijden in de zorg, over slechte wegen. Maar als we geen belasting betalen, kunnen er ook geen extra middelen gaan naar die dingen. Hét probleem is dat niet iedereen bijdraagt naar vermogen. Arbeid wordt zeer zwaar belast. Bij lagere lonen blijft van een loonsverhoging soms zelfs zodanig weinig over dat er netto minder rest dan voor de loonsverhoging. Kapitaal, meerwaarden, huurinkomsten worden fiscaal met veel meer clementie behandeld. We moeten de belastingdruk dus beter spreiden. Door de tengerste schouder meer te ontzien. En door meer te vragen aan wie nu te weinig bijdraagt.
In ons ledenblad Visie gaf minister Van Peteghem in september nog aan dat zijn hervormingsplannen in die richting gaan. En dat ze tussen 200 tot 400 euro netto meer per maand zouden opleveren.
De voortekenen voorspellen echter weinig goeds. Een voorproefje kregen we al met het regeringsplan om het misbruik van ‘fiscaal interessante’ auteursrechten te beteugelen. Dat leidde op aanstoken van MR-voorzitter Bouchez tot een mini-regeringscrisis die alleen in de kiem kon worden gesmoord door de onmogelijkheid om een duidelijke politieke beslissing te nemen af te schuiven op de belastingdiensten. Premier De Croo liet in een weekendinterview in zakenkrant De Tijd dan weer optekenen ‘de fiscale hervorming is nu vooral een koopkrachtoefening, maar er moet meer oog zijn voor de concurrentiekracht van onze bedrijven.’ Daarbij verliest hij natuurlijk uit het oog dat bedrijven van de regering-Michel al een verlaging van de socialezekerheidsbijdragen kregen via de taks-shift. Daarbovenop kwam ook nog een verlaging van de bedrijfsbelasting. Dat alles heeft miljarden gekost aan de staatskas en leverde geen jobs op, maar zorgde wel voor recordwinsten die vlotjes uitgekeerd worden aan de aandeelhouders. En nu zou daar volgens De Croo nog een laag bovenop moeten komen. Het zal niet verbazen dat bij het VBO hetzelfde geluid weerklinkt, ze trekken al maanden ten strijde tegen de hervormingsplannen van minister Van Peteghem.
Er dreigt dus andermaal een politieke patstelling rond de cruciale belastinghervorming. Werkenden moeten blijkbaar niet veel verwachten als bedrijven niet opnieuw gepamperd worden. Het probleem voor die politieke koehandel is dat de pamperrekening leeg is. Ze kan alleen maar gespijsd worden door grote vermogens aan te spreken op hun verantwoordelijkheid. Premier De Croo wil in maart de belastinghervorming afkloppen in de regering. Het zal me benieuwen.
