DE STELLING /
Zijn sociale verkiezingen nuttig in mijn bedrijf?
TEKST Bram Van Vaerenbergh | FOTO Michael De Lausnay en James Arthur | 17 JANUARI 2024 | LEESTIJD: 4 MINUTEN
De vraag komt elke vier jaar terug: zijn werknemers in ondernemingen met sociale verkiezingen beter af dan werknemers in ondernemingen waar er geen sociale verkiezingen worden georganiseerd? We gingen de meest recente jaarrekeningen van ondernemingen met meer dan vijftig werknemers (in de voeding-, textiel-, chemie-, metaal-, energie-, distributie-, transport- en telecomsector) na of dit klopte, en wat blijkt? De vaststelling blijft dezelfde: ondernemingen met sociale verkiezingen doen het beter op het vlak van gemiddeld bruto jaarloon, opleidingskansen,… En dat is geen toeval.
“Collectief sta je sterker in onderhandelingen dan individueel”
Frank Cosaert, stafmedewerker ACV-dienst Onderneming
Ondernemingen met sociale verkiezingen doen het duidelijk beter als je kijkt naar het gemiddeld bruto jaarloon, naar opleidingskansen,… “We onderhandelen collectief: niemand wordt gediscrimineerd.”
Als het over lonen gaat, is het vrij logisch dat in een onderneming waar je collectief je belangen verdedigt, je sterker staat dan wanneer iedereen als individu gaat proberen onderhandelen met de directie. Ook staken maakt als individu minder indruk dan wanneer je dat in groep doet. Ook qua vorming is het normaal dat er beter wordt gescoord in ondernemingen mét verkiezingen. De ondernemingsraad (OR) heeft er adviesbevoegdheid over, dus wordt er sneller aan de bel getrokken wanneer werknemers recht hebben op vorming.”
“Daarnaast is ook het personeelsverloop lager. Daar kunnen verschillende redenen voor zijn: werknemers voelen zich beter begrepen in ondernemingen waar ze via het sociaal overleg hun mening mogen geven. In veel bedrijven waar een vakbond actief is, worden ook veel conflicten vermeden door het sociaal overleg. Kortom, wie meer inspraak heeft, voelt zich meer betrokken.”
“Als vakbond onderhandelen we collectief – voor iedereen – en wordt er niemand gediscrimineerd. Deze cijfers tonen aan dat de vakbond op de werkvloer belangrijk is, en hopelijk kunnen we zo – samen met de militanten en secretarissen – mogelijke kandidaten over de streep trekken.”
Tony Borgonjon werkt al 31 jaar bij Friesland Campina in Aalter, waarvan hij er ook al 24 actief is binnen de vakbond. “Een bedrijf waar sociale verkiezingen worden georganiseerd, is een gezond bedrijf.”
In 2000 ben ik opgekomen voor het Comité PB, en in 2004 kwam daar de ondernemingsraad bij. Een bedrijf waar sociale verkiezingen worden georganiseerd, is een gezond bedrijf. Wij lossen een deel van de problemen van de werkgever op, die is zelfs niet altijd op de hoogte van alle zaken die we tegenkomen omdat we ze zelf kunnen oplossen. De directie weet dat als ik langskom bij hen, het niet voor een fait divers is. Ook al kan je niet alles winnen wat je bepleit – dat kan een advocaat ook niet – we vinden wel telkens een compromis. Ik weet dat alles wat ik heb gedaan, ik op een goeie manier heb gedaan.”
“Je ziet tegenwoordig wel meer verloop van personeel dan vroeger. De anciens blijven, maar de jongere garde doet dat niet altijd. Nochtans hoor ik vaak positieve geluiden over wat we hier doen: zo hebben we heel wat cao’s 90 afgesloten, waardoor er hier toch een aanzienlijk bedrag aan premies wordt uitgekeerd. Mensen die van andere ondernemingen komen, zeggen dan vaak dat ze dat bij hun vroegere werkgever niet hadden. En dat komt vaak omdat er bij die onderneming geen vakbond actief is.”
“De directie hier ziet ook het nut in van opleidingen, en dat ze moeten investeren in hun personeel. Vroeger werd opleiding vaak afgewimpeld onder het mom dat ‘ze het wel gingen leren op de werkvloer’, maar nu vestigen we er wel de aandacht op. Ik vind opkomen voor de collega’s en er zijn voor hen misschien wel het belangrijkste aan mijn mandaat. Ik fungeer – niet officieel weliswaar – als een soort vertrouwenspersoon voor collega’s, voor zowel werkgerelateerde als privézaken. En ik merk dat nieuwe collega’s ook snel de weg naar mijn deur vinden: collega’s praten onder mekaar, en het is niet toevallig dat 80% hier lid is van het ACV.”
“Een bedrijf met sociale verkiezingen is een gezond bedrijf”
Tony Borgonjon, militant OR en Comité PB bij FrieslandCampina Aalter
