3 VRAGEN AAN /
Kris Peeters
U bent erg kritisch voor de strategie van de NMBS om steeds meer stationsloketten te sluiten. Waarom?
Kris - Veel beleidsmakers dromen luidop van een ‘liberalisering’ van het spoorvervoer. Eerst worden er treinen geschrapt, dan loketten, vervolgens stations en daardoor nog meer treinen. Bij elke stap verliest de NMBS reizigers. De roep om een privatisering komt dan vanzelf. Het gaat dus om veel meer dan alleen maar het sluiten van loketten. Het betreft een door het beleid gewilde neerwaartse spiraal met de NMBS als gewillige dienstmaagd.
Het bedrijf zegt zich aan te passen aan de evolutie van het aankoopgedrag van de klant.
Kris - Een flagrante leugen. Het is de NMBS die het aankoopgedrag stuurt, niet omgekeerd. De NMBS verplicht haar personeel nu om de reizigers actief af te leiden naar de automaten. De mensen die daardoor afhaken, verdwijnen uit de statistieken. Loketbedienden kunnen ook zoveel meer zijn dan verkopers van tickets. Maar om dat te zien moet je denken vanuit de reiziger en niet vanuit de organisatie. Iets waar de NMBS notoir slecht in is.
De budgettaire krapte noopt de NMBS ertoe om keuzes te maken. Dan is de sluiting van stationsloketten minder erg dan opteren voor treinen zonder treinbegeleider of - godbetert - besparen op onderhoud, niet?
Kris - De vraag vat het probleem samen. We laten ons wijsmaken dat dit de keuze is. Zoals ov-specialist Hans Verbruggen ooit zei: er is geen openbaar vervoer zo duur als slecht openbaar vervoer. De NMBS en De Lijn zijn overheidsdiensten en daarvoor moet een andere logica gelden dan voor privébedrijven. Ze moeten maatschappelijke winst opleveren, geen financiële. De middelen daarvoor worden verspild aan het miljarden opslorpend systeem van salariswagens, nutteloze extra wegeninfrastructuur – terwijl we de bestaande al niet kunnen onderhouden – en overheidssubsidies voor regionale luchthavens.
Het wordt hoog tijd dat vakbonden en reizigers de handen in elkaar slaan en samen van de neerwaartse spiraal een opwaartse maken.
Kris Peeters is mobiliteitsexpert en lector verkeerskunde aan de PXL Hogeschool in Hasselt.