/“De rapportage biedt een aanzet voor het sociaal overleg”
INTERVIEW Fien Vandamme // FOTO Wout Beel // 24 JUNI 2024 // LEESTIJD: 5 MINUTEN
Johan Claerhout is al sinds 2004 syndicaal actief bij Unilin, een bedrijf dat zich focust op het produceren van laminaat (Quick-Step), spaanderplaten, gemelamineerde platen, MDF en isolatie. Ondertussen is hij ook al 16 jaar secretaris van de ondernemingsraad voor de Panels-afdeling en sedert een tiental jaar vervult hij diezelfde rol ook voor de Europese ondernemingsraad van Unilin. Mede door dit werk werd hij bekroond als “eredeken van de arbeid”. Vanuit zijn ouderlijke huis – tegenover de fabriek – zag hij het bedrijf waar ook zijn vader, broer en schoonbroer werk(t)en uitgroeien van klein familiebedrijf tot multinational.
DUURZAAMHEID /
Vanwaar je syndicaal engagement binnen het bedrijf?
“Ik stond voor de eerste keer op ACV-lijst toen het even minder ging omwille van privéredenen. De werkgever had op dat moment niet veel begrip voor mijn situatie. Ik wilde ervoor zorgen dat anderen beter ondersteund zouden worden in een gelijkaardige situatie. De komende vier jaar worden mijn laatste als militant binnen Unilin en mijn motivatie is ondertussen nog niet veranderd: ik vind het belangrijk om er te zijn voor iedereen in dit bedrijf.
Diezelfde waarden neem ik ook mee binnen mijn dagelijkse takenpakket als facility supervisor. Het fantastische aan mijn job is dat ik voor mensen kan zorgen.”
Sinds wanneer werkt Unilin al aan eigen duurzaamheids-rapportages?
“Een viertal jaar geleden bracht het bedrijf voor de eerste keer een duurzaamheidsrapport uit. Men kwam toen naar buiten met erg ambitieuze klimaatdoelstellingen. Ook vorig jaar werd zo’n rapportage opgesteld.
Er staat alvast interessante info in. Zo begon Unilin als ‘Union de Lin’ – die overschotten van vlas en lemen verwerkten tot platen. Die recyclageactiviteit zit dus al sinds het begin in de genen van Unilin. Al staat er natuurlijk ook actuele info in het duurzaamheidsdocument, die we binnen ons syndicaal werk zeker kunnen gebruiken.”
Op welke manier is zo’n duurzaamheidsrapportage dan interessant voor jullie syndicaal werk?
“Het gaat om een document dat vele facetten aankaart. Hoofdzakelijk dient het rapport om klanten van informatie te voorzien omtrent sociale en duurzame thema’s. Daarnaast kan het ook interessant zijn voor werknemers en de buurt. Zo heeft men het niet alleen over het hergebruik van materialen, maar bevat het ook interessante info voor werknemers zelf. Denk daarbij aan uitstoot van formaldehyde en andere stoffen die een impact kunnen hebben op het welzijn van werknemers. Voor dit soort zaken vragen we daarom nu regelmatig in het comité PB naar stofmetingen, formaldehydemetingen, etc. De inhoud van de duurzaamheidsrapportage biedt dus een aanzet die we meenemen naar het sociaal overleg.”
Wat zijn daarbij aandachtspunten voor jullie?
“Voor ons leest het document nog te veel als promotiemateriaal: een mooi en lijvig document dat veel foto’s, interviews en een stuk geschiedenis bevat. Dat is erg interessant, maar niet de kern van de zaak. Je vindt er natuurlijk ook vele cijfers in terug. Daarbij is het aan ons om te kijken of er niet om bepaalde pijnpunten heen wordt gefietst. De quick-wins waarop er wordt gefocust zijn immers niet per se het meest relevant voor de klimaatinvesteringen van het bedrijf. Voor ons is het dus belangrijk om dat te controleren en/of bevragen. Daarnaast schuift ons bedrijf ook ambitieuze klimaatdoelstellingen naar voor die ze tegen 2030 willen behalen. Deze willen we van naderbij opvolgen. Zijn die doelstellingen haalbaar? Zijn we op de goede weg? Welke impact hebben die beslissingen (op werknemers/arbeidsomstandigheden, etc.)?”
-//-
“We moeten onze nieuwe mensen blijven vormen en begeleiden, zodat ze sterk in hun schoenen staan.”
_
Is het lezen van zo een duurzaamheidsrapport vanzelfsprekend?
“De rapporten lezen we in eerste instantie zeker zelf, een werk op zich. Als werknemers kunnen we heel wat teksten als insiders kritisch interpreteren en in een breder kader plaatsen. Via milieu.helpdesk@acv-csc.be werden deze rapportages ook uitgebreid onderzocht. Daaruit kwamen nog verschillende interessante opvolgpunten naar boven die we zeker willen aankaarten op de eerstvolgende EOR. Zo doken er enkele vragen op bij het vergelijken van de laatste twee verschillende jaargangen, en waren sommige bewoordingen vrij onduidelijk of open voor interpretatie.”
Hoe reageert de directie op deze duurzaamheidsvragen?
“Op de vragen die we stellen, probeert de directie zeker ter goeder trouw te antwoorden. Al laat men misschien niet altijd het achterste van zijn tong zien. Onze vragen leveren uitgebreide en doordachte antwoorden op. Op dat vlak hebben we geluk: onze directie is heel aanspreekbaar en trekt op de EOR een groot deel van de dag uit om het met ons te hebben over veiligheid en duurzaamheid. Het stellen van deze vragen toont alvast aan dat we dit thema mee opvolgen, en geeft de werkgever een extra push om er een goed document van te maken.”
Binnenkort valt Unilin onder de CSRD-regelgeving, wat verandert dat voor jullie?
“Die regelgeving zal bedrijven verplichten om gestructureerd gegevens weer te geven, en zorgt ook voor controle hierop. Meer transparantie, duidelijke gegevens, dat kunnen we alleen maar toejuichen. Dat alles moet maken dat het een document wordt dat niet vrij in te vullen valt, maar waar je net als bij EFI gemakkelijker zaken in terugvindt. Dat is natuurlijk veel werk om samen te stellen, maar wel objectief en voor ons makkelijker te analyseren.”
-//-
“Er wordt intens gezocht naar nog betere methodes om de oude producten terug op te halen zodat ze gerecycleerd kunnen worden.”
_
Heeft deze duurzaamheidsrapportage ook aandacht voor ketenzorg?
“Voor rondhout bestaat die aandacht voor de toeleveringsketen al even. Ons hout moet voldoen aan het FSC-label. Wildkap of tropisch hout wordt niet toegestaan, enkel duurzame bosbouw. Steeds meer wordt gebruik gemaakt van recyclagehout. Dat komt ook aan bod in het rapport: op verschillende vlakken is Unilin al bezig met gerecycleerde materialen (hout, isolatie, vinyl, quickstep, mdf etc.). Dat is niet altijd simpel, want dat houdt chemische processen en oplossingen in. Er wordt intens gezocht naar nog betere methodes om de oude producten terug op te halen zodat ze gerecycleerd kunnen worden.”
Wat is jullie algemene mening over de duurzaamheidsstrategie van jullie bedrijf?
“Over het algemeen denk ik dat we goed bezig zijn. De motivatie zit alvast juist, zeker die van ons Belgische management. Zij zien dat een duurzaam klimaatbeleid ook goede reclame is. De hoofdaandeelhouder van Unilin is Amerikaans. Hoewel deze het goed meent, is het waarschijnlijk moeilijk voor hen om al deze steeds maar strengere nieuwe Europese klimaatwetgeving te volgen. We moeten daarom de vinger aan de pols houden om op de hoogte te blijven van investeringen om de toekomst voor het bedrijf veilig te stellen.”
IDENTIKIT
Johan Claerhout (57) is al 20 jaar syndicaal actief bij Unilin. Hij is secretaris van de ondernemingsraad en de Europese ondernemingsraad. Hij werd bekroond als ‘eredeken van de arbeid’.