DE STELLING /
"Flexi-jobs zijn broodnodig"
TEKST Bram Van Vaerenbergh / FOTO BearFotos / 16 april 2025 / leestijd: 4 minuten
De Arizona-regering wil flexi-jobs de vrije baan geven: het plafond voor een belastingvrij flexi-loon wordt verhoogd van 12.000 euro naar 18.000 euro per jaar. Daarnaast wordt het principe omgekeerd, flexi-jobs zouden overal toegelaten worden, behalve als er in het paritair comité een akkoord is voor een opt-out of als het een beschermd beroep betreft. Ook wordt voor voltijdse werknemers het verbod op flexi-jobtewerkstelling in een onderneming die verbonden of gelinkt is aan de normale werkgever opgeheven. Volgens werknemersorganisatie Unizo zijn de flexi-jobs dan ook geen bedreiging, maar een broodnodige oplossing. Maar is dat wel zo?
“We verschuiven tewerkstelling, ten koste van de samenleving.”
Maarten Gerard, diensthoofd ACV-studiedienst
Daar waar onder de vorige regering de regeling voor flexi-jobs sector per sector uitgebreid werd, gooit de regering-De Wever het nu over een andere boeg: flexi-jobs worden toegelaten in elke sector, behalve als er in het paritair comité een opt-out is voorzien of als het om een beschermd beroep zoals arts gaat. “Flexi-jobs waren specifiek bedoeld voor de horecasector, maar nu wordt arbeid gewoon overal verschoven”, zegt Maarten Gerard, diensthoofd van de ACV-studiedienst.
Voltijdse jobs worden vervangen door deeltijdse contracten in combinatie met flexi-bijklussen. Logisch voor de werknemer die probeert wat meer te verdienen, maar wel ten koste van de samenleving die er minder belastingen voor ontvangt. Waar zit de logica?”, vraagt Gerard zich af. “De flexi-jobs worden quasi onbeperkt toegelaten én aangemoedigd, waardoor het risico op verdringing van normale tewerkstelling hoger wordt.”
En het fenomeen houdt ook risico’s in voor werknemers. “Flexi-jobbers bouwen sociale rechten op, hoewel niet helemaal dezelfde als gewone werknemers. Op hun tewerkstelling worden evenwel geen belastingen en persoonlijke sociale bijdragen betaald. Financieel is het dus voordelig, voor de werkgever en de flexi-jobber.”, zegt Gerard. “Maar een flexi-contract is niets meer dan een oproepcontract. Een flexi-jobwerknemer kan morgen ook met niets achterblijven, dan is er geen voordeel meer aan.”
“De regering ondergraaft met het systeem de arbeidsmarkt als geheel. Het is absurd dat het fiscaal voordeliger is om vier vijfde te werken in combinatie met een flexi-job dan voltijds te gaan werken”, vervolgt
Gerard. “Door deeltijds te werken kom je vaak in een lagere belastingschaal terecht, terwijl flexi-inkomsten amper belast worden. Dat ondermijnt de voltijdse tewerkstelling. Nadelig voor de overheid, maar ook, het zet mensen aan om net minder te werken in de jobs die we écht nodig hebben, zoals de zorg en het onderwijs, om vervolgens op andere plaatsen jobs in te nemen waar anderen – vaak laag opgeleiden – geen kansen meer krijgen. Waardoor we eigenlijk drie keer verliezen.”
“Het is vooral de werkgever die bespaart”
Sem Vandekerckhove, senior onderzoeker HIVA-KU Leuven
“Een bijverdienste die voor wat afwisseling zorgt, zonder sociale bijdragen en inkomensbelastingen, dat klinkt velen wellicht als muziek in de oren. Wie minder gaat werken om er een flexi-job bij te nemen, zal bovendien voor een groter deel van z’n inkomen in de lagere belastingschalen blijven. What’s the catch?”, vraagt Sem Vandekerckhove, senior onderzoeker bij HIVA-KU Leuven zich af.
Ten eerste is het vooral de werkgever die bespaart, zelfs al blijft hij een patronale bijdrage van 28% verschuldigd”, zegt Vandekerckhove. “De totale loonkost daalt immers. De winst zou kunnen leiden tot een nettoloon boven het barema, maar dat zal je individueel moeten onderhandelen. Ten tweede is het brutoloon van een flexi-job lager, en ook al telt het mee voor bijvoorbeeld het pensioen, zolang men onder het sociaal plafond blijft zal dat brutopensioen dus ook lager zijn. Het lagere brutopensioen zal overigens niét vrijgesteld zijn van lasten. Ten derde is er geen garantie op werk: wie reguliere uren inlevert om fiscaal te optimaliseren is niet zeker dat hij deze zal kunnen compenseren, omdat er geen arbeidscontract is, enkel een ‘raamovereenkomst’. Wie er een flexi-job bijneemt om de eindjes aan elkaar te knopen, kan allicht een oproep niet weigeren, en zal misschien vaker en meer moeten werken dan gezond of gewenst is”, vervolgt hij.
“Ook sociaal en economisch moeten er kanttekeningen gemaakt worden bij het systeem. Enerzijds kan men het beschouwen als een vorm van regularisering voor hand- en spandiensten die al plaatsvonden in bepaalde bedrijfstakken met sterke fluctuaties in de vraag: horeca, pretparken, de bakker in de buurt, enzovoort. Anderzijds vormt die flexibiliteit geen argument om flexi-jobs fiscaal en parafiscaal voordeliger te maken dan regulier werk en correct betaalde overuren. Zo verdringt men werknemers die de primaire inkomsten van jobs met een lage instap goed kunnen gebruiken, en men draagt niet bij tot de sociale zekerheid. Ook qua productiviteit gaan we er niet op vooruit als werknemers met hoge kwalificaties een goede baan terugschroeven voor een ritje op de flexi-carrousel.”
En jij
Hoe sta jij tegenover flexi-jobs? Laat het ons weten op vakbeweging@acv-csc.be
