IN DE KIJKER /
“Je moet het werk aanpassen aan de werknemer, niet omgekeerd”
Tekst Patrick Van Looveren / Foto ID/Filip Meutermans / 16 APRIL 2025 / LEESTIJD: 3 MINUTEN
Vorig jaar kwam er nieuwe wetgeving die werkgevers stimuleert om MSA (musculoskeletale aandoeningen) op het werk preventief aan te pakken en meer in te zetten op ergonomie. MSA zijn dan ook de belangrijkste oorzaak waarom werknemers ziek uitvallen.
Tania Goderis is syndicaal heel actief in het ziekenhuis AZ Alma in Eeklo, met een mandaat in het Comité PB en als secretaris van de ondernemingsraad. Professioneel begeleidt ze patiënten bij de revalidatie van rug- en nekklachten. En als erkend ergonoom stuurt ze het ergocoachteam aan. Dat team is verantwoordelijk voor alles wat te maken heeft met de ergonomie van de werknemers van AZ Alma en werkt nauw samen met de preventieadviseur. “Alles begint met een goede ergonomische risicoanalyse, waarbij per dienst wordt nagegaan waar de risico’s zitten. Doel is het werk zo aan te passen dat er minder risico’s zijn op overbelasting en op arbeidsongevallen. Voor de werknemers in een zorgberoep is een belangrijk aandachtspunt het verplaatsen van patiënten. Patiënten worden ingedeeld in mobiliteitsklassen, die aangeven wat ze fysiek kunnen. Dat wordt ingegeven in het elektronisch patiëntendossier, zodat verpleegkundigen onmiddellijk weten welke hulpmiddelen ze best inschakelen. Voor personen die nog zelfstandig kunnen staan en voldoende rompstabiliteit hebben, maar niet meer of moeilijk kunnen stappen, zijn er actieve opstahulpen (zie foto). Er zijn ook actieve en passieve tilliften, glijzeilen voor verplaatsingen in bed, … Uiteraard hangt het ook af van de patiënt. De ene weegt 55 kg, de andere 120 kg. Een patiënt is geen doos die je lichter kan maken. Sommige patiënten werken moeilijk mee, bijvoorbeeld omdat ze dementerend zijn. Voor de ergonomische hulpmiddelen en de ergonomische opleidingen is uiteraard een budget nodig. Dat moet voorzien worden. Er is een groot tekort aan verpleegkundigen. Onze directie beseft dat ze er alle belang bij heeft om te voorkomen dat ze uitvallen. Door ergonomische maatregelen kan het aantal klachten met 60% afnemen en is er minder werkverzuim. De nieuwe wetgeving rond MSA is een stap in de goede richting, maar er zijn nog extra stappen te zetten. De naleving van de verplichte ergonomische risicoanalyses moet meer aan bod komen dan nu het geval is. Er moeten ook minimumstandaarden komen qua ergonomisch materiaal. Nu zijn er grote verschillen tussen zorginstellingen en in de zorgketen. Werknemers in de thuiszorg beschikken niet altijd over een tillift of andere hulpmiddelen. Wat heel wat sleuren tot gevolg heeft… en gezondheidsklachten. Als ik twee tips mag meegeven: eis in het Comité PB een maandelijkse opvolging rond ergonomie en doe een beroep op de expertise van VerV, de beroepsvereniging voor ergonomie (www.verv.be). Die focust niet alleen op de zorg, maar ook op industrie- en kantoorjobs.
Op de website van VerV, de beroepsvereniging voor ergonomie, vind je heel wat info over de preventie rond musculoskeletale aandoeningen: www.verv.be
Meer weten over MSA en hoe je ze voorkomt? Check www.hetacv.be/msa
