ACTUEEL /
1 op 2 werknemers wordt blootgesteld aan minstens één kankerrisico
TEKST Kris Van Eyck | FOTO Photo Contributor | 13 DECEMBER 2023 | LEESTIJD: 3 minuten
In de EU zijn er naar schatting jaarlijks 100.000 sterfgevallen door een beroepsgerelateerde kanker(1). Over de oorzaken van deze kankers en de blootstelling van werknemers aan kankerrisico’s is weinig gekend. Daar komt nu verandering in. Bijna 25.000 werknemers in 6 landen werden bevraagd naar hun dagelijkse beroepsactiviteiten en de resultaten werden gelinkt aan gekende kankerrisico’s voor deze activiteiten(2). De resultaten zijn schokkend. 1 op 2 werknemers wordt dagelijks blootgesteld aan minstens één kankerrisico, 1 op 4 werknemers aan minstens twee kankerrisico’s. Dit onderzoek is representatief voor de 98 miljoen werknemers in deze 6 landen. Dit betekent dat bijna 50 miljoen van deze werknemers blootgesteld worden aan een kankerrisico.
De top 8 van blootstelling klinkt bekend: UV-stralen van de zon, diesel uitlaatgassen, benzeen, kristallijn silica (komt vrij bij versnijden van steen, beton, …), formaldehyde (komt vrij uit plaatmateriaal, …), Chroom 6 (komt vrij bij het vervaardigen en lassen van inox), lood en houtstof.
Zelden herkend en erkend
Beroepsgebonden kankers komen frequent voor, ook in België, maar ze worden zelden herkend, laat staan officieel erkend als beroepsziekte. Het Federaal Agentschap voor Beroepsrisico’s, FEDRIS, erkende in 2022 slechts 155 beroepskankers, 141 door blootstelling aan asbest en 14 door blootstelling aan houtstof. Cijfers over het werkelijk aantal beroepsgebonden kankers zijn niet voorhanden. De Stichting tegen Kanker vermeldt op haar website een voorzichtige schatting van bijna 2000 beroepsgebonden kankers (4% van alle kankers in België)(3). Maar exacte cijfers bestaan niet. Bij de diagnose wordt de link met de beroepsblootstelling zelden gemaakt. Ook over de blootstelling aan kankerrisico’s op het werk bestaan geen volledige en betrouwbare gegevens. De resultaten van het Europese onderzoek geven aan dat onderzoek naar het voorkomen van beroepsgebonden kankers en de oorzaken ervan in België dringend opgestart moet worden.
STOP-principe
Op de werkvloer moet meer werk gemaakt worden van het voorkomen van de blootstelling. Het wettelijke STOP-principe moet strikt toegepast worden. Vervang (Substitueer) waar technisch mogelijk de kankerverwekkende stof door een minder gevaarlijke stof. Neem de nodige Technische maatregelen om de blootstelling te verminderen en Organiseer het werk zo dat er minder werknemers worden blootgesteld en dit voor kortere tijd. Ten slotte, wanneer deze maatregelen onvoldoende blijken om de werknemers te beschermen, zorg dan voor de nodige Persoonlijke beschermingsmiddelen.
1. https://osha.europa.eu/en/safety-and-health-legislation/eu-strategic-framework-health-and-safety-work-2021-2027
2. EU-OSHA: Occupational cancer risk factors in Europe – first findings of the Workers’ Exposure Survey: https://osha.europa.eu/en/highlights/cancer-risk-factors-europe-discover-first-findings-eu-oshas-workers-exposure-survey: onderzoek in Duitsland, Frankrijk, Spanje, Ierland, Hongarije en Finland
3. https://www.kanker.be/alles-over-kanker/vraag-je-je-af-een-bepaalde-stof-kanker-veroorzaakt/beroepskankers-4-van-alle
