HELPDESK /
Pilootproject EFI: “We willen militanten zelfredzamer maken”
TEKST Patrick Van Looveren / Foto Veerle Genijn / 11 december 2024 / leestijd: 5 minuten
Je kan als voetbaltrainer langs de kant staan brullen ‘Geef een pass naar die’ of doe dat. Of je kan in trainingen je spelers situaties leren herkennen zodat ze in de wedstrijd zelf de juiste keuzes maken. Dat laatste is – als deze voetbalgekke redacteur het goed begrepen heeft – kort samengevat het opzet van een nieuwe vormingsmethodiek rond EFI (economische en financiële informatie) die de ACV-vormers in Oost-Vlaanderen toepassen. Vormer Justine De Kerf vertelt er alles over (voor de voetbalhaters, het gaat niet over voetbal).
Justine De Kerf: “Als werknemersafgevaardigde in de ondernemingsraad heb je recht op economische en financiële informatie over je onderneming. Die informatie moet je in staat stellen om een goed zicht te krijgen op de financiële stabiliteit, de liquide middelen, de rentabiliteit en de concurrentiepositie van je onderneming en wat dat alles betekent voor je onderneming en de werknemers. De basisinformatie krijg je om de vier jaar na de sociale verkiezingen. Belangrijk is de jaarlijkse informatie die je elk jaar binnen de 3 maanden na de afsluiting van het boekjaar krijgt. Tussentijds krijg je ook nog om de drie maanden periodieke informatie. En als er gebeurtenissen plaatsvinden of beslissingen worden genomen die belangrijke gevolgen kunnen hebben voor de onderneming heb je recht op occasionele informatie. Een hele boterham dus die EFI, niet evident als je er niet goed mee vertrouwd bent.”
Militanten weerbaar maken
“Over de militantenbegeleiding rond EFI worden afspraken gemaakt tussen de centrales en de verbonden. Met de EFi-deskundigen van de dienst onderneming en vorming van het verbond begeleiden we militanten(kernen) vooral bij de opvolging van de jaarlijkse informatie. We houden samen met hen de jaarrekening et cetera van hun onderneming tegen het licht. We zijn geen boekhouders, maar kijken met syndicale ogen naar die economische en financiële informatie. Wat heeft dit en dat voor impact op de tewerkstelling, welke invloed kan die investering hebben op het welzijn van de werknemers, hoe stijgen de lonen in vergelijking met andere kosten? We gaan samen met de werknemersafgevaardigden na waar de moeilijkheden zitten en doen op basis van de cijfergegevens suggesties voor de vragen die ze best stellen in de ondernemingsraad (of in het Comité PB). Die één-op-één-begeleiding wordt erg gesmaakt door centrales en militanten.
“We geven militanten meer inzicht in EFI en maken hen vaardig om daarmee aan de slag te gaan.”
Justine De Kerf
Omdat de bespreking van de jaarlijkse informatie drie maanden na de afsluiting van het boekjaar moet gebeuren en de meeste ondernemingen hun boekjaar afsluiten op 31 december, komt het merendeel van dat werk samen in de eerste maanden van het jaar. Het is dan heel druk en moeilijk te bolwerken met de ploeg die we hebben. Je hebt zoveel ondernemingen en maar zoveel EFI-deskundigen, waardoor we niet alle militanten(kernen) even goed kunnen bedienen. We gingen dus op zoek naar een aanvullend ander opleidingsformat dat duurzamer is, waarbij we militanten(kernen) zelfredzamer maken. In de nieuwe EFI-opleiding die we sinds vorig jaar aanbieden geven we militanten meer inzicht in EFI en maken hen vaardig om daarmee aan de slag te gaan. In de plaats van zelf suggesties te doen en dan samen met hen de meest relevante vragen te kiezen, willen we hen zo versterken dat ze dat meteen zelf ontdekken. Hun ervaring samen met de cijfers, dat is de puzzel die moet gelegd worden om tot interessante vragen en opmerkingen te komen. We willen militanten dus meer kritisch en zelfredzaam maken. En hen ook weerbaar maken voor de momenten waarop ze daarrond samenzitten met de werkgeversdelegatie. Want zo’n overleg kan best intimiderend zijn. Het is niet evident om door te vragen met de werkgeversdelegatie en hun flashy slides voor je.”
Pilootproject verder uitrollen
“Voor dit pilootproject zijn we op zoek gegaan naar secretarissen van centrales die mee wilden stappen in dit verhaal. En zo hebben we militanten van bedrijven met kleine kernen kunnen samenvoegen in vormingssessies. We richten ons ook op militanten van ondernemingen waar de cijfers elk jaar redelijk stabiel zijn, waar geen grote problematieken spelen. In die ondernemingen is het waarschijnlijk niet nodig om elk jaar een één-op-één-begeleiding door een EFI-deskundige te voorzien. Maar we kregen ook al militanten in de vorming van ondernemingen die door woelige tijden gaan en beter beslagen op het ijs willen komen. Ons opzet is militanten zodanig te vormen dat ze zelf hun plan kunnen trekken. We geloven in onze methodiek en willen die verder uitrollen. We plannen ook een opfrissingscursus ‘EFI voor secretarissen’, zodat zij goed mee zijn met het EFI-verhaal.”
Sebbe Vandeputte, secretaris ACVBIE Oost-Vlaanderen
“Ik volg een aantal bedrijven op met 1, 2 of 3 militanten. Dat zijn bedrijven met vaak 60-70 werknemers, waar de werknemersafgevaardigden niet altijd bedreven zijn om aan de slag te gaan met de economische en financiële informatie die ze krijgen van hun werkgever. Dat zijn bedrijven waar geen ondernemingsraad is, maar enkel een Comité PB dat ook een aantal economische en financiële bevoegdheden heeft. Ik begrijp dat het voor de EFI-deskundigen van de vormingsdiensten organisatorisch niet evident is om voor elk van die ondernemingen een hele dag uit te trekken om met de ACV-militanten door de jaarrekening te gaan. Dat lukt gewoon niet. Het is dan ook een mooi initiatief om hen samen te brengen in een EFI-vorming om hen meer inzicht te geven in de EFI-begrippen en hen te leren hoe je een jaarrekening moet ‘lezen’. De ervaring leert dat de militanten ook veel opsteken van de onderlinge uitwisseling. Voor grote ondernemingen – zeker als er een ondernemingsraad is – blijf ik het wel belangrijk vinden dat er een dag wordt uitgetrokken om samen met de militanten grondig de EFI door te nemen en aan te geven welke punten ze zeker moeten aankaarten in het sociaal overleg. Dat wordt enorm geapprecieerd door de militanten.”
Nancy De Keer, werknemersafgevaardigde Delaval
Nancy De Keer werkt al 27 jaar voor het chemisch bedrijf Delaval. “We maken producten voor boeren, bijvoorbeeld middelen om uiers van koeien te ontsmetten. Ik ben sinds 2012 verkozen in het Comité PB. Een ondernemingsraad is er niet in ons bedrijf.
Ons Comité PB heeft wel een aantal (beperkte) bevoegdheden rond EFI. Door de EFI-vorming te volgen, kan ik de cijfers die worden voorgelegd beter interpreteren en zo stoot je op zaken waar je dan vragen over stelt aan de werkgever, bijvoorbeeld rond de kostprijs van het inschakelen van interimmers. Ik volgde de vorming samen met militanten van twee andere bedrijven. De uitwisseling met hen was interessant.”
