DOSSIER ANALYSE REGEERAKKOORD /
Wat betekent regeerakkoord voor loopbaan werknemers?
13 februari 2025 / leestijd 3 minuten
Geen rem op arbeidsduur
Versoepeling arbeidsduur:
- Werkgevers en werknemers moeten individueel kunnen onderhandelen.
- Afschaffing van de verplichting dat de minimale wekelijkse arbeidsduur minstens 1/3de moet zijn van een voltijds uurrooster, dus evenzeer contracten van 1 of 2 uur per week.
- Annualisering van de arbeidstijd – het presteren van de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur over de referentieperiode van één jaar – wordt veralgemeend mogelijk.
- Wel behoud van de minimum 3-uren-arbeidstijdregel. De duur van elke prestatie mag dus niet korter zijn dan 3 uur.
Afschaffing verbod op nachtwerk en sluitingsdagen.
Versoepeling openingsuren.
Nachtarbeid in distributiesector en e-commerce vanaf 24 uur i.p.v. vanaf 20 uur (behoud van nachtarbeidpremies die voorzien zijn in cao’s).
Door het loslaten van de minimumarbeidsduur en het veralgemeend toelaten om de arbeidstijd te annualiseren geef je oproepcontracten in de feiten de vrije baan, ook al zegt men dat dit niet de bedoeling is. Je hebt als werknemer zo geen zekerheid meer over je werkvolume in de komende periode. De versoepeling van nachtwerk, openingsuren, … heeft een negatieve impact op de gezondheid van werknemers.
Beperking ontslagbescherming
Herinvoering van de proefperiode: tijdens de eerste 6 maanden mag de arbeidsovereenkomst beëindigd worden met een opzeg van 1 week.
Beperking opzegvergoeding tot max. 52 weken voor nieuwe aanwervingen
Activering ontslagvergoeding.
Vermindering van beschermingsvergoedingen.
Vraag aan sociale partners: eenmaking statuut arbeiders-bedienden verderzetten.
Een verdere eenmaking arbeiders-bedienden wordt niet eenvoudig. Deze maatregelen zijn namelijk een inbreuk op het akkoord van het eenheidsstatuut 2013, ten voordele van de werkgevers. De lagere opzeg is een besparing voor de werkgevers en een extra kost voor de sociale zekerheid. De activering van de opzeg bestaat al, net zoals de beschermingsvergoedingen gebaseerd zijn op Europese wetgeving. Duidelijk is dat werknemers hierbij alleen maar verliezen.
Uitbreiding flexibele statuten
Jobstudenten:
- De mogelijkheid om als student te werken aan het voordeeltarief van de solidariteitsbijdragen wordt definitief op 650 uur per kalenderjaar gebracht.
- Jongeren kunnen al vanaf 15 jaar aan de slag als jobstudent.
- De grens van de toegelaten netto bestaansmiddelen om ten laste te blijven van de ouders wordt opgetrokken tot 12.000 euro.
Flexi-jobs:
- Flexi-jobs worden mogelijk in alle sectoren, tenzij de sociale partners in de sectoren afspreken om dat niet te doen (opt-out).
- Het maximaal jaarinkomen dat onbelast kan verdiend worden, wordt opgetrokken van 12.000 naar 18.000 euro. En het maximale uurloon wordt – waar geldend – verhoogd van 17 naar 21 euro (horeca).
- Voor voltijdse werknemers wordt het verbod opgeheven om een flexi-job uit te oefenen bij een onderneming die verbonden is met de eigen werkgever.
Nieuwe regeling overuren:
- Behoud van de fiscale gunstregeling (voor ondernemingen en werknemers) voor 180 overuren met toeslag.
- Daarbovenop: 360 vrijwillige overuren zonder motief of inhaalrust voor alle sectoren. Voor 240 van deze vrijwillige overuren is geen overloon verplicht en is bruto gelijk aan netto, dus zonder sociale bijdrage of personenbelasting. In de horeca kunnen (bij uitzondering) 450 vrijwillige overuren gepresteerd worden, waarvan 360 zonder verplicht overloon.
- Voor onvrijwillige overuren: geen wijzigingen.
Door statuten te versterken waarvoor geen of lage sociale bijdragen worden betaald, verminder je de inkomsten voor de sociale zekerheid. Door in te zetten op meer arbeidsvolume voor wie al werkt, creëer je minder arbeidskansen voor wie niet werkt. De uitval door werkstress vergroot door deze maatregelen die stimuleren om meer te werken. Zeker gezien bij overuren de vrijwilligheid vaak onbestaande is. Positief in het regeerakkoord is dat beloofd wordt om het misbruik van dagcontracten verder aan te pakken en dat voorzien wordt in een kader voor een niet-afwervingsbeding bij uitzendarbeid
Einde van eindeloopbaan?
Uitdoven van SWT
- Stop instroom vanaf regeerakkoord: al is de betekenis daarvan zeer onduidelijk
- Met uitzondering van medisch SWT.
- Behoud indien al intentieverklaring collectief ontslag/herstructurering vóór regeerakkoord.
Landingsbanen blijven behouden, maar de loopbaanvoorwaarden verstrengen (30 jaar anciënniteit (waarbij elk jaar minstens 156 dagen – is halftijds – werd gewerkt) in 2025 en 35 jaar in 2030).
SWT en landingsbanen worden gelijkgesteld aan lager fictief loon voor pensioen “vanaf datum regeerakkoord”.
Deze maatregelen zijn een inbreuk op de lopende cao’s (die van toepassing zijn tot juni 2025). Wat als het ontslag al betekend is? Welke waarde heeft de “datum van het regeerakkoord”? Dat moet snel worden uitgeklaard. De toegang tot landingsbanen wordt ook moeilijker voor veel werknemers. Dit alles zal alleen leiden tot een verhoogde instroom in arbeidsongeschiktheid.
Verlofstelsels en werkbaar werk
Invoering van familiekrediet, verder af te spreken door sociale partners:
- Rugzak per kind.
- Stimuleren opname door beide ouders.
- Mogelijkheid voor grootouders.
- Invoering ouderschapsverlof voor pleegouders.
Werknemer mag 1 keer in zijn loopbaan (indien minstens 10 jaar effectief gewerkt) zelf ontslag nemen en kan dan voor een beperkte periode van 6 maanden een beroep doen op een werkloosheidsuitkering. Die periode kan verlengd worden met 6 maanden als de betrokken werknemer een opleiding tot een knelpuntberoep volgt.
Het individueel opleidingsrecht wordt deels collectief met uitsluiting van studenten, seizoensarbeid en flexi-jobs. Kmo’s blijven vrijgesteld en de (net geïnstalleerde) Federal Learning Account (FLA) wordt afgeschaft.
Onderzoeken van laten meetellen van gewerkte uren tijdens trajecten met openbaar vervoer (teletreinwerk), digitale nomaden (die digitale technologieën gebruiken om op afstand te werken) en de organisatie van de werkdag in functie van het schoolleven.
De invoering van een familiekrediet is een positieve uitbreiding, maar het is onduidelijk welke impact dit heeft op tijdskrediet en is enkel gelinkt aan kinderen. Ontslag met recht op werkloosheid kan een uitweg geven, maar legt tegelijk de kost van de heroriëntatie bij de sociale zekerheid. Zeer problematisch is de inperking van opleidingsrechten. En zonder registratie van opleidingsrechten (zoals voorzien via de FLA) is er geen afdwingbaarheid en opvolging mogelijk.
