DOSSIER ANALYSE REGEERAKKOORD /
Wat betekent regeerakkoord voor sociale bescherming werknemers?
13 februari 2025 / leestijd 3 minuten
Werklozen als paria’s
Werkloosheidsuitkeringen worden beperkt in de tijd tot maximaal 2 jaar. Wie 1 jaar gewerkt heeft in 3 jaar, opent het recht op maximum 1 jaar. Per 4 extra gewerkte maanden, ontvangt de werkzoekende 1 extra maand werkloosheid. Er geldt een uitzondering op de beperking in de tijd voor wie minstens 55 jaar is, mits zij in 2025 een loopbaan van 30 jaar (van elk minstens 156 gewerkte dagen) hebben, en een loopbaan van 35 jaar in 2030.
De beroepsinschakelingstijd (wachttijd schoolverlaters) wordt beperkt tot 156 dagen. Inschakelingsuitkeringen worden beperkt tot één jaar.
Verstrengde en snellere degressiviteit. Uitzondering voor mensen met 30 jaar loopbaan in 2025 en 35 jaar in 2030 (25 jaar nu).
Men straft werklozen zowel in beschermingsduur als in de uitkering zelf. De uitzondering op 55 jaar is met de loopbaanvoorwaarden een lege doos. Minder welvaartsaanpassingen, de afschaffing van het belastingvoordeel voor werklozen en de versterkte degressiviteit zijn een directe verarming. De grootste ‘besparing’ in het regeerakkoord wordt gedragen door werklozen, wat aangeeft wie meest geviseerd wordt.
Aanpassingen van uitkeringen onzeker
De welvaartsenveloppe wordt afgeschaft en vervangen door een beperkte specifieke enveloppe om de uitkeringen te verhogen van personen met een handicap en in geval van ziekte, arbeidsongeschiktheid, invaliditeit.
In overleg met de sociale partners worden nieuwe parameters voor de welvaartsaanpassingen bepaald.
In overleg met sociale partners wordt uitkeringsnorm uitgewerkt zodat uitkeringen niet sneller stijgen dan loon.
Er komt een plafond voor cumul sociale bijstand en voordelen.
De hakbijl wordt gezet in de sociale bescherming. De welvaartsenveloppe wordt doorheen de legislatuur volledig weg bespaard, waardoor het niveau van de uitkeringen tegenover de lonen zal terugzakken. De minimumuitkeringen die bijna allemaal onder de armoedegrens liggen, zullen verder wegzakken.
Een uitkeringsnorm kan bovendien elk groeipad van de uitkeringen tot boven de armoedegrens blokkeren.
(Langdurig) zieke is verdacht
Beperking vrijstelling ziektebriefje van 3 dagen naar 2.
Snellere opstart re-integratieacties, vanaf dag 1 (indien akkoord), maand 2 (preventiearts), 8 weken (werkgever).
Sancties voor langdurig zieken van 10% van de uitkering tot schorsing van de uitkering (bij niet invullen vragenlijst, afwezig zijn bij bemiddeling, …).
Procedure medische overmacht wordt mogelijk na 6 maanden (in plaats van 9 nu).
Verplichte inschrijving bij VDAB-FOREM-Actiris indien nog werkmogelijkheden.
Wat met responsabilisering werkgevers? Werkgevers moeten 2 maanden 1/3 van de uitkering betalen: equivalent 40% gewaarborgd loon, met vrijstelling voor kmo’s.
Het wantrouwen naar zieken is groot. Men beschouwt zieken zo steeds meer als werklozen met allerlei verplichtingen. Van respect voor het ziektebeeld is weinig sprake. Inspanningen voor preventie, werkbaar werk en zo nodig aangepast werk ontbreken daarentegen volledig in het regeerakkoord.
