HEMIXVEER /
HEMIXVEER
KLANT ― VOORUITZICHT | LOCATIE ― HEMIKSEM (B)
Deze site van 9,5 hectare, aan de rechteroever van de Schelde in Hemiksem, maakte deel uit van de terreinen van een voormalige steenbakkerij, waarvan de kleiputten na exploitatie gedeeltelijk zijn opgevuld met huishoudelijk en industrieel afval. Door zijn ligging aan het water werd de site eveneens als scheepswerf gebruikt. Projectontwikkelaar Vooruitzicht liet in 2010 zijn oog vallen op deze prachtige locatie met zicht op de Schelde en een natuurreservaat. Het ontwikkelde er, na grondige sanering, een woningbouwproject met ecologisch park.

― Geïntegreerde saneringsstrategie
Wonen aan het water met zicht op de natuur heeft een bijzondere aantrekkingskracht. Deze brownfieldsite beschikte over sterke troeven voor de potentiële ontwikkelaar. Maar er was ook een aanzienlijke uitdaging: de verkoop zou enkel plaatsvinden wanneer de koper de saneringsplicht op zich nam. DEME kon zekerheid bieden over een succesvolle, financieel haalbare saneringsaanpak door een geïntegreerde strategie uit te werken tegen een vaste prijs die de projectontwikkelaar de nodige garantie gaf.
― Verregaande sanering
DEME creëerde een saneringsconcept op maat van de geplande ontwikkeling. Onze deskundigen zochten naar de optimale werkwijze om de bodemverontreiniging te saneren. Een haalbaarheidsstudie in samenwerking met een erkende bodemdeskundige en een landschapsarchitect leidde tot een geïntegreerd sanerings- en masterplan.
Zo hielden we onder meer rekening met de waardevolle bomen die op de site stonden en die nu opgenomen zijn in het ecologische park.
―
‘Landschapsbureau Fris in het Landschap voorzag in haar ontwerp een sterke participatie van de buurtbewoners.’
―
― Ecologisch parkgebied
Een frisse, creatieve aanpak was nodig om de vervuiling te saneren en tegelijkertijd grote delen van de beboste zones te vrijwaren. Daarom heeft DEME de site opgedeeld in zones met telkens een specifiek saneringsprogramma. Ter hoogte van de toekomstige residentiële ontwikkeling werden alle te saneren gronden volledig ontgraven voor reiniging in een extern grondrecyclagecentrum.
Het industriële stort werd volledig geïsoleerd door middel van soilmixwanden van een halve meter dik, verankerd in de kleilaag, tot 6 meter onder het maaiveld. Er werd een waterdichte bovenafdichting geplaatst in HDPE met bijbehorende drainage-infrastructuur. Deze zone werd heraangelegd als ecologisch park.
Ter hoogte van het voormalige huishoudelijke stort werd eveneens een ecologisch park aangelegd met een aantal recreatieve zones. Deze zone heeft een hoge ecologische waarde en er groeien veel waardevolle bomen. Waar nodig werd een extra leeflaag aangebracht opdat er geen direct contact zou kunnen ontstaan met de onderliggende grond, die verhoogde concentraties aan zware metalen bevat.
― Nazorgplan
Voor beide zones werd een nazorgplan door OVAM goedgekeurd. De kwaliteit van het grondwater rondom de geïsoleerde zone wordt opgevolgd door middel van regelmatige bemonsteringen. Samen transformeerden DEME en Vooruitzicht een voormalige industriële site tot een residentiële ontwikkeling met zicht op de Schelde en een ecologisch park met vijver en woningbouw.

De bestaande vijver had een goede waterkwaliteit. Het talud rond de vijver werd verzacht om afschuiving te voorkomen en de belevingswaarde te verhogen. De bodem werd hermetisch afgedicht en bedekt met een leeflaag.

Door het uitgekiende vooronderzoek van de volledige site kon de verontreiniging zeer goed in kaart gebracht worden. Hierdoor kon de sanering uitgevoerd worden met een minimale bodemverstoring en een maximaal behoud van de natuurlijke, waardevolle bebossing die er ontstaan was.

De Scheldekant ten zuiden van Antwerpen was een productieve industriële omgeving tot aan het einde van de 20e eeuw toen oude industrietakken in verval raakten. Een hernieuwde belangstelling in de eigenzinnige omgeving leidt nu tot een algemene heropleving.
― Duurzame herontwikkeling
Verstedelijking is een wereldwijd gegeven. Ook Vlaanderen verstedelijkt in ijltempo. Tegen 2030 zal Antwerpen 70.000 inwoners meer tellen en zich kronen tot één van de sterkste stijgers in Vlaanderen. Het duurzaam herontwikkelen van brownfields kan in grote mate bijdragen tot de leefbaarheid en leefkwaliteit.
Deze tandem van gebieds- en projectontwikkeling past perfect in het DNA van ontwikkelaar Vooruitzicht. Voor de architectuur deden ze een beroep op Poponcini & Lootens (POLO Architects). Deze gerenommeerde Belgische architecten verdiepen zich steeds meer in stedenbouwkundige vraagstukken in binnen- en buitenland en richten zich op een strategische reflectie over ruimtelijke ordening. Ze zetten met duurzame ruimtelijke strategieën in op kwalitatieve leefomgevingen voor de toekomst van onze steden, gemeenten en open ruimte.
Dit met een bijzondere aandacht voor procesverloop en implementatie, in nauwe samenwerking en dialoog met de opdrachtgever en de overheden. Een visie die perfect aansluiting vindt op die van DEME.

Vooruitzicht besteedt veel zorg en aandacht aan duurzaamheid en toekomstgerichtheid. Ze maken doordachte keuzes op gebied van afvalbeheer, energie en grondverzet. Ook boscompensatie en de aanleg van wadi’s en groendaken zijn deel van hun aanpak.


‘Vooruitzicht heeft zich in zijn 115 jarig bestaan steeds verbonden met twee belangrijke pijlers. Enerzijds gebiedsontwikkeling, ‘aandacht voor hoe men wil leven’ en anderzijds projectontwikkeling, ‘aandacht voor hoe men wil wonen’. Het komt er op aan deze twee aanvullende maar soms ook tegenstrijdige termen in de juiste hoeveelheid met elkaar te mengen. We noemen dit projectontwikkeling met de wensen van de eindgebruiker in ons achterhoofd. Uiteraard begint dit proces bij het creëren van een gezonde en veilige leefomgeving voor de toekomstige bewoners. DEME was hierbij de perfecte partner en slaagde er van in het begin in om de sanering af te stemmen op deze kernwaarden.’
LUC VAN MAERCKE, GEDELEGEERD BESTUURDER VOORUITZICHT