DE STELLING /
Vakbonden staken vóór en niet tégen de reiziger
TEKST Bram Van Vaerenbergh en David Morelli FOTO Tim Dirven en James Arthur | 15 NOVEMBER 2023 | LEESTIJD: 5 minuten
De 48-urenstaking van het spoor op 7, 8 en 9 november ligt alweer achter ons, maar de volgende tussen 5 en 7 december is nog niet afgewend. In verschillende opiniestukken wordt de vakbond afgeschilderd als de boeman die de treinreizigers gijzelt, maar is dat wel zo? De onderhandelingen tussen vakbonden en directie van de NMBS lopen alvast nog.
“Enkel wanneer ze ons nodig hebben, zien we meer overleg”
Koen De Mey, Voorzitter ACV-Transcom
“We willen niet de reizigers treffen met de staking, we doen dit opdat de treinreiziger op termijn een betere dienstverlening aangeboden krijgt”, zegt Koen De Mey, voorzitter van ACV-Transcom. “Dit conflict sleept al een tijdje aan, en als de directie van de NMBS dan zélf zegt dat we maar moeten staken en ze toch gewoon verder doet, tja…”
De druppel voor deze stakingsaanzegging was het dossier rond de treinbegeleiders, en meer bepaald de tijd die ze nodig hebben aan het begin van hun shift om operationeel te zijn”, zegt De Mey. “De directie wou die tijd halveren, van twintig naar tien minuten. Na twee dagen onderhandelen wilde ze dan naar vijftien minuten gaan. Wij zijn niet per definitie tegen alle productiviteitsverhogende maatregelen, maar we willen wel dat de directie daar mee wacht tot alles op punt staat. Dan denk ik aan nieuw materiaal, voldoende personeel én de nodige technologie die op tijd wordt geleverd en ook effectief werkt. Daarnaast willen we in sommige stations ook personeel aanwezig hebben om de reizigers met vragen te kunnen helpen, maar dat blokt de directie ook af om financiële redenen.”
“De directie zei dan dat we maar moesten staken, omdat ze nadien dan toch gewoon verder zou doen. Het personeel wilde de tanden laten zien en tonen dat het menens is. De directie zegt dan wel dat ze de sociale dialoog erg belangrijk vindt en wijst naar de vele vergaderingen. Maar het gaat voor ons niet enkel om de kwantiteit van de vergaderingen. Enkel bij de dossiers waar ze een 2/3de meerderheid nodig heeft, zien we een bereidheid tot echt overleg.”
“Je ziet de laatste jaren ook dat de NMBS het ervaren personeel niet aan boord kan houden. Vroeger werd je treinbegeleider voor je hele leven, nu gaan de ervaren treinbegeleiders andere oorden opzoeken na enkele jaren. Dat is een teken aan de wand. De NMBS rekruteert enorm veel: wie wil komen werken, mag komen werken. Maar het is beter om een ervaren kracht te kunnen behouden dan een nieuwe te moeten opleiden.”
“Besparen onder het mom van technologische vooruitgang”
Aimée Waeterloos, Treinbegeleider en ACV-militant
Bij de treinbegeleiders zelf horen we eenzelfde geluid rond de reden waarom er gestaakt wordt. “Onder het mom van technologische vooruitgang wil de NMBS vooral besparen. Wij hebben die opstarttijd nodig om de veiligheid van de reizigers te kunnen waarborgen”, zegt Aimée Waeterloos, treinbegeleider en al vier jaar militant.
Die twintig minuten om op te starten zijn erg belangrijk”, zegt Waeterloos. “Het is het enige moment op de dag waar we even met collega’s kunnen overleggen, maar bovenal: we moeten onze tablets synchroniseren en het draaiboek van onze lijn lezen. Daar staat alles in wat we moeten communiceren aan de reizigers: werken op de lijn, beperkingen in bepaalde stations,… Die info is cruciaal voor de veiligheid van de reizigers én onszelf.”
“Nu wil de directie dat we naar tien minuten opstarttijd gaan, omdat we allemaal een smartphone krijgen en ons draaiboek niet meer op papier moeten lezen. Ik denk niet dat het minder tijd zal innemen om te lezen omdat het niet meer op papier is. We moeten scrollen, zoomen,… Onder het mom van technologische vooruitgang wil de NMBS vooral geld besparen. Door die tijd in te korten, sparen ze 50 voltijdse jobs uit die eigenlijk broodnodig zijn om in een goede dienstverlening te kunnen voorzien. Het enige alternatief dat ze voorstellen is om twee jaar lang naar vijftien minuten opstarttijd te gaan, om dan in 2025 uiteindelijk naar tien minuten te gaan. We kunnen dit niet laten gebeuren. Voor we het weten, hebben we helemaal géén opstarttijd meer met alle miscommunicatie van dien waar de reizigers het slachtoffer van zijn.”
